O czym powinnaś pomyśleć, zanim zdecydujesz, że będziesz mamą? Gdzie się na udać na badania, o co zapytać, na co zaszczepić?
Jeśli planujesz ciążę, powinnaś udać się do swojego ginekologa. Lekarz przeprowadzi badanie ginekologiczne (w tym badanie piersi) i zleci, jeśli to konieczne, cytologię oraz biocenozę pochwy (ocenę stopnia jej czystości). - Przed ciążą należy wyleczyć wszystkie nieprawidłowości, w tym tzw. nadżerki szyjki macicy, gdyż sprzyjają one stanom zapalnym - mówi lek. med. Miłosz Matuszczak. Lekarz, na podstawie wywiadu, może zlecić kobiecie również inne badania, w kierunku zakażenia drobnoustrojami.
Nawet u zdrowych kobiet przed zajściem w ciążę zaleca się oznaczenie TSH - hormonu regulującego czynność tarczycy (subkliniczna niedoczynność gruczołu może się wiązać z niepomyślnym przebiegiem ciąży). Kobietom miesiączkującym zbyt obficie lekarz może zlecić oznaczenie stężenia ferrytyny (wskazuje na zasoby żelaza w organizmie, parametry morfologii krwi mogą bowiem być prawidłowe nawet przy znacznym niedoborze żelaza).
Dla zdrowia dziecka ważne jest, by kobieta przyjmowała kwas foliowy. W ten sposób można uniknąć wielu wad wrodzonych. Naturalne źródła kwasu foliowego (wzbogacone produkty zbożowe, szpinak, soczewica, ciecierzyca, szparagi, brokuły, brukselka, kukurydza, pomarańcze) nie są wystarczającym źródłem tej witaminy. Dlatego poza stosowaniem diety bogatej w kwas foliowy należy brać preparat kwasu foliowego, w dawce 0,4 mg (400 mikrogramów) co najmniej 2 miesiące przed planowaną ciążą, w czasie ciąży oraz 4-6 tygodni po porodzie lub do zakończenia karmienia piersią (u kobiet, które już urodziły dziecko z wadą, zalecane są wyższe dawki).
Nie można zapomnieć również o wizycie u stomatologa. Mimo że ciąża nie jest przeciwwskazaniem do leczenia uzębienia (w tym również stosowania znieczulenia), najlepiej jest zadbać o nie jeszcze przed podjęciem decyzji o macierzyństwie. Należy wyleczyć wszystkie zmiany próchnicze oraz choroby dziąseł. Niektóre choroby przyzębia mogą się wiązać z powikłaniami ciąży.
Przed zajściem w ciążę kobieta powinna odstawić wszystkie używki - przestać palić papierosy i pić alkohol. Jeśli chcesz mieć zdrowe dziecko, zapamiętaj, że nie ma bezpiecznej dawki alkoholu dla kobiet w ciąży.
Oznacz grupę krwi- Należy oznaczyć grupę krwi. To ważne - uzyskanie ważnej na całe życie karty z grupą krwi (podobnej do karty bankowej) skraca czas na przetoczenie krwi, w przypadkach zagrażających życiu, o 30 minut!
Kiedy i na co trzeba się zaszczepić?
Różyczka
Większość kobiet była już poddana profilaktycznemu szczepieniu przeciwko różyczce lub chorowała na nią. W wątpliwych przypadkach należy wykonać badania przeciwciał IgG przeciwko różyczce. W razie wyniku wskazującego na brak odporności, należy się zaszczepić. Trzeba wiedzieć, że w ciąży istnieją również przeciwwskazania do szczepienia przeciwko różyczce. Ponadto nie należy zachodzić w ciążę co najmniej przez 3 miesiące po szczepieniu.
Ospa wietrzna
Przebyta w dzieciństwie daje odporność u 90 % osób. Jeśli nie jesteś pewna, czy chorowałaś na ospę wietrzną, poproś lekarza o skierowanie na badania przeciwciał IgG przeciwko ospie. Ujemny wynik może być wskazaniem do szczepienia przed zajściem w ciążę. Należy pamiętać, że ciąża jest przeciwwskazaniem do szczepienia. Po szczepieniu należy również odczekać co najmniej 3 miesiące przed zajściem w ciążę.
Grypa
Szczepienia przeciwko grypie, w odróżnieniu od tych przeciw różyczce i ospie wietrznej, są bezpieczne zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Można więc przeprowadzać je w czasie ciąży. Co roku pojawia się nowa szczepionka, dlatego fakt zaszczepienia się w poprzednim sezonie grypowym nie oznacza odporności na nowy szczep wirusa. Szczepienie przeciwko grypie jest jednym z najważniejszych kroków zmniejszających zachorowalność i śmiertelność kobiet w ciąży z jej powodu.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZWB)
Kobiety pragnące zostać matkami zachęca się do aktywnego uodpornienia również przeciwko tej chorobie. Szczepienie chroni kobiety i ich dzieci przed chorobą oraz nosicielstwem. Szczepienia można bezpiecznie przeprowadzić w czasie ciąży, ale lepiej pomyśleć o tym wcześniej.
Toksoplazmoza
To choroba odzwierzęca, przebiegająca w większości przypadków bezobjawowo. Zarażenie toksoplazmozą w ciąży może stanowić zagrożenie dla rozwijającego się dziecka. Dlatego warto poznać swój stan odporności przeciwko tej chorobie. Wysokie miana przeciwciał IgG (przy ujemnym wyniku IgM) świadczą o przebytej w przeszłości chorobie. W takim przypadku nabyta odporność chroni cię przed zarażeniem. Ujemny wynik oznaczenia IgG jest wskazaniem do przeprowadzenia badań kontrolnych w czasie ciąży.
Cytomegalia
Nie zaleca się prowadzenia badań przesiewowych, zarówno przed ciążą, jak i w trakcie jej trwania. Diagnostykę prowadzi się jedynie w przypadku klinicznego podejrzenia zakażenia.
Warto zwracać także uwagę co jeść w ciąży, a czego nalezy unikać
