Historia wsi:
GMINA NOWE MIASTOPołożenie wsi:52° 05" N ; 17° 24" E Województwo; Wielkopolskie Powiat: Średzki Prawa miejskie: utracone w 1934 roku Wójt: Aleksander Podemski Strona urzędu: www.nowe.miasto-wie.bazagmin.pl Powierzchnia: 119 km2 Ilość sołectw: 20 Liczba mieszkańców wsi: 1543 osób Liczba mieszkańców gminy: 9170 osób Adres i kod pocztowy: Urząd Gminy w Nowym Mieście nad Wartą ul. Poznańska 14 63-040 Nowe Miasto nad Wartą Telefon / Fax: 061 287 40 06 061 287 40 14 061 287 40 82 0605/322 447 Adres e-mail: urzad@gmina-nowe-miasto.pl Miasta partnerskie: Ferwerderadiel (Holandia) Vestenbergsgreuth (Niemcy) |
Pierwszą wzmiankę o Nowym Mieście zawiera dokument Przemysła II z 1283 roku, który wymienia je jako miasto mające stosować wzorce sądowe Kalisza. W średniowieczu miasto prywatne, którego pierwszym właścicielem był komes Mikołaj z rodu Doliwów. Położone przy drodze łączącej Wielkopolskę z Małopolską, w pobliżu brodu na Warcie, należało do miast średniej wielkości. Dzięki korzystnemu położeniu Nowe Miasto miało odpowiednie warunki rozwoju. W 1458 roku na wojnę z Zakonem Krzyżackim wystawiło 10 zbrojnych – taką samą ilość żołnierzy wystawił Jarocin. W mieście odbywały się cotygodniowe targi, zaś trzy razy w roku jarmarki. W XV wieku wybudowano murowany kościół, w XIV wieku powstała wieża obronna na wzgórzu położonym na północ od miasta, tzw. Kopcu. W średniowiecznym Nowym Mieście istniała także szkoła parafialna. Miasto podupadło w XVII wieku na skutek zniszczeń spowodowanych wojnami i spadku znaczenia wiodącego przez nie szlaku. Prawdopodobnie częściowo spłonęło, ogień strawił również siedzibę właścicieli na Kopcu. Do upadku Nowego Miasta przyczyniła się też zaraza z 1709 roku. W okresie panowania pruskiego zbudowano kościół ewangelicki, a w związku z podjętymi po 1819 roku działaniami w kierunku uczynienia spławnym środkowego biegu Warty powstała przystań wraz ze spichrzami. Nowe Miasto ominęła jednak linia kolejowa.
Wraz z zaostrzaniem się polityki germanizacyjnej zwiększała się liczba ludności niemieckiej, z drugiej strony wzrastał opór ludności polskiej. Jego przejawem był strajk szkolny, do którego doszło w Nowym Mieście w latach 1906-1907.
W okresie II Rzeczpospolitej Nowe Miasto nie zdołało wydźwignąć się z upadku. Skutkiem tego było pozbawienie go praw miejskich rozporządzeniem Rady Ministrów z 1934 roku.
Okupacja hitlerowska wiązała się z terrorem, prześladowaniem polskości, wywózkami mieszkańców. Zakończenie okupacji hitlerowskiej otwarło nowy rozdział w historii Nowego Miasta.
