Bazylię stosujemy w kuchni jako przyprawę, gdyż nadaje potrawom specyficzny aromat i smak. Jest używana jako dodatek do drobiu, ryb i sosów. Szczególnie polecana jest do potraw z pomidorami, pizzy i sałatek. Można nią nacierać pieczeń wieprzową i baranią. Jej zapach dobrze komponuje się z cebulą, czosnkiem, pieprzem, rozmarynem i estragonem. Często stanowi składnik pieprzu ziołowego, ziół prowansalskich oraz przyprawy do piernika. Jest to również podstawowy składnik pesto (razem z parmezanem, orzeszkami pini, czosnkiem, solą i oliwą). Dodaje się ją również do dań słodkich i używa do wyrobu likierów. Ziele bazylii zawiera olejki eteryczne (m.in. kamforę), garbniki, karotenoidy, flawonidy, saponiny, sterole oraz mikroelementy: miedź, cynk, mangan, żelazo i kobalt. Poprawia trawienie, zapobiega wzdęciom i pobudza wydzielanie soków trawiennych, działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie, a także uspokajająco na system nerwowy.
Bazylia jest rośliną jednoroczną, dorastającą do wysokości 50 cm. Może być uprawiana zarówno w domu, na balkonie, jak i w ogrodzie. Tworzy kanciastą łodygę w górze rozgałęzioną. Liście ma jasnozielone, jajowate, spodem pokryte gruczołkami, zawierającymi olejek lotny. Bazylia lubi stanowiska nasłonecznione, glebę żyzną i próchniczną o odczynie obojętnym lub zasadowym. Wymaga dużo ciepła i długiego okresu wegetacji. Należy ją wysiać do skrzynek w końcu marca. Najlepiej kiełkuje w temperaturze 20-30°C. Rozsadę wysadza się do gruntu w rozstawie 20x30 cm lub 30x40 cm. Robimy to jednak dopiero po 15 maja, gdyż jest rośliną wrażliwą na niskie temperatury. W pierwszym okresie uprawy należy ją starannie odchwaszczać, a podczas suszy podlewać. Surowcem pozyskiwanym z krzewu jest ziele i liść bazylii.