Spadek liczby porodów – kryzys demograficzny
W 2024 roku liczba porodów w Polsce spadła o ponad 22 tysiące względem roku poprzedniego – do poziomu 244 411 porodów. W samej Wielkopolsce odbyło się ich 24 505, czyli o 2270 mniej niż w 2023 r. To oznacza krajowy spadek o 8,2%, potwierdzający niepokojącą tendencję demograficzną. Na naszym terenie urodziło się 420 dzieci, czyli o 123 mniej niż w 2023 roku i o 222 mniej niż w roku 2022.
Bezpłatne świadczenia, także dla nieubezpieczonych?
Co istotne: każda kobieta w ciąży, niezależnie od statusu ubezpieczeniowego, ma prawo do bezpłatnych świadczeń okołoporodowych i porodu — NFZ pokrywa koszty również w odniesieniu do pacjentek nieubezpieczonych, zgodnie z prawem i regulacjami ministerialnymi . Fundusz finansuje pełny zakres opieki: badania przedporodowe (m.in. KTG, USG), internistyczne konsultacje, hospitalizację, opiekę położnej, anestezjologa, neonatologa, szczepienia dziecka, atesty po założeniu szwów, porady laktacyjne itd.
Ile NFZ płaci za poród?
Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje porody w publicznych szpitalach według ściśle określonych stawek:
- poród fizjologiczny (naturalny) – 1893 zł
- poród mnogi lub przedwczesny (cesarka) – 2 488 zł
- patologia ciąży (powyżej 5 dni) – 3 028 zł
- ciężka patologia ciąży (powyżej 6 dni) – 7 139 zł
- ciężka patologia z powikłaniami (powyżej 10 dni) – 8 869 zł
W ramach tej refundacji pacjentka otrzymuje m. in. badania (KTG, USG), opiekę lekarza, położnej, neonatologa, dostęp do znieczulenia, szczepienia noworodka, opiekę po porodzie i usunięcie szwów po cesarskim cięciu. Zgodnie z ustawą, każda rodząca – niezależnie od statusu ubezpieczenia – ma prawo do darmowego rozwiązania. - Porody należą do świadczeń nielimitowanych, Fundusz płaci za wszystkie wykonane procedury – tłumaczyła Sylwia Wądrzyk, ówczesna rzecznik NFZ. Jednak - jak alarmują dyrektorzy szpitali – ta refundacja często nie pokrywa realnych kosztów.
Niedoszacowanie porodów – głos z oddziałów
Podczas posiedzenia Zespołu ds. Opieki Okołoporodowej (8 października 2024), Robert Makówka, dyrektor szpitala w Płońsku, powiedział (dla Infor.pl):
- Z punktu widzenia dyrektora, dla mnie lepszym klientem jest pijak, niż kobieta, która chce urodzić dziecko. Za pijaka ja dostanę blisko 5 tys. zł i jest on tani w obsłudze. Jedyne, co może zrobić, faktycznie – może być awantura. Natomiast to jest super klient. Ja namawiam cały czas (trochę żartuję) policję, żeby przywoziła do mojego szpitala pijaków, bo to jest biznesowo, ekonomicznie, coś, co się nam opłaca, a to jest smutne. Za kobietę, która przychodzi do porodu, NFZ płaci połowę tego co za pijaka. Wszyscy, którzy tu jesteśmy (tj. dyrektorzy szpitali) zgodzimy się z jedną rzeczą – nie ma porodówki, która by się opłacała. To jest działalność, do której trzeba dopłacać.
Także prezes jarocińskiego szpitala Beata Silińska-Walczak podkreśla, że oddział ginekologiczno-położniczy i noworodkowy nie mają racji bytu pod względem finansowym:
- Decyzja o likwidacji została skonsultowana z Narodowym Funduszem Zdrowia. Nie była łatwa, ale trzeba było ją podjąć. (…) Wyniki finansowe za pierwsze półrocze wykazały 2,5 mln zł straty oddziału ginekologiczno-położniczego i 0,5 mln zł noworodkowego, więc mamy już 3 mln zł. Stąd decyzja o likwidacji.
Znieczulenie – luksus czy prawo?
Dostępność znieczulenia zewnątrzoponowego do porodów w Polsce długo pozostawała skandalicznie niska. W 2021 i 2022 roku w całej Wielkopolsce wykonywano zaledwie 66 takich znieczuleń.
- W ponad połowie porodówek w kraju nie wykonano w 2022 r. ani jednego znieczulenia zewnątrzoponowego, a to powinno być standardem. Kobieta ma być godnie traktowana i mieć zapewnioną intymność – mówiła Izabela Leszczyna, minister zdrowia, podczas prezentacji pakietu rozwiązań w ochronie zdrowia „Bezpieczna i świadoma Ja”, który jest adresowany do kobiet.
W 2024 r. było ich już 947, co oznacza przełom, ale wciąż daleko do europejskiej średniej, która wynosi ok. 40%. W całej Polsce w 2024 roku 22,7% porodów naturalnych odbyło się ze znieczuleniem – to poprawa względem 17% rok wcześniej.
W odpowiedzi na te nierówności, od lipca 2024 r. NFZ wprowadził premie dla szpitali, które zapewnią:
- ponad 10% znieczuleń – premia 12%
- ponad 20% znieczuleń – premia 19%
- ponad 35% znieczuleń – premia 21%
Szpitale, które nie osiągną progu 5% znieczuleń, otrzymują obniżone finansowanie za poród o 5%.
W jarocińskiej placówce w 2024 roku znieczulenie wykonano u 5 pacjentek, wcześniej w 2022 i 2023 w szpitalu nie przeprowadzono takich znieczuleń.
Porody prywatne – komfort za cenę luksusu
Coraz więcej kobiet decyduje się na poród w prywatnych klinikach – zwłaszcza w dużych miastach, gdzie dostępność do usług, standard sal oraz możliwość wyboru lekarza czy położnej są większe. Ile to kosztuje ?- Warszawa – Medicover – 11900 zł – poród naturalny, od 16 900 zł cesarskie cięcie
- Wrocław – Medfemina – od 15 900 za cesarskie cięcie
- Bielsko-Biała - Centrum Medyczne Esculap - 6500 zł - poród siłami natury ze znieczuleniem przewodowym, 6500 zł- cięcie cesarskie
- Białystok Klinika Tomaszewski – od 2 800 zł za poród naturalny (dla pacjentek prowadzących ciąże), od 3 500 zł za cesarskie cięcie (dla pacjentek prowadzących ciąże)
Co determinuję cenę prywatnego porodu? Standard pobytu – prywatna sala, pokój rodzinny, apartament VIP. Zakres opieki – obecność wybranej położnej, możliwość wyboru lekarza, konsultacje psychologiczne, szkoła rodzenia, wizyty patronażowe. Typ porodu – poród naturalny jest tańszy niż cesarka.
Bezpłatny czy prywatny – co wybrać?
Poród w Polsce jest refundowany przez NFZ, co oznacza, że każda kobieta ma prawo do bezpłatnego porodu. Jednak rzeczywistość – niedoszacowanie kosztów, braki kadrowe, ograniczona dostępność znieczulenia – powoduje, że wiele pacjentek rozważa rozwiązania prywatne. Wysokie ceny prywatnych porodów rekompensowane są wyższym komfortem, personalizacją opieki i lepszym standardem pobytu.
*Fragment sprostowania Marty Żbikowskiej-Cieśli, Rzecznika Prasowego, kierownika Zespołu Komunikacji Społecznej i Promocji Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ:
Informuję, że wyceny świadczeń medycznych są regulowane przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji oraz Ministerstwo Zdrowia. Obecnie (stan na sierpień 2025 roku) wycena porodu fizjologicznego (naturalnego) wynosi 1950 punków rozliczeniowych. Przy cenie punktu 1,96 zł daje to kwotę 3822 zł. Dodatkowo szpitale są premiowane za porody siłami natury współczynnikiem 1,2 dodawanym do tej kwoty. Ostatecznie, za poród naturalny NFZ płaci szpitalom 4586,4 zł, co jest kwotą znacząco odbiegającą od 1893 zł podanych w artykule.
Podobnie sytuacja ma się z wyceną porodu mnogiego lub przedwczesnego, który wcale nie musi odbyć się drogą cesarskiego cięcia, jak sugeruje Wasz artykuł. Poród taki to koszt 2563 punktów rozliczeniowych, czyli 5023,48 zł. Ponad dwa razy tyle, ile podana przez Państwa kwota.
Pobyt w szpitalu z rozpoznaniem: patologia ciąży, który wymieniacie w artykule może, ale nie musi zakończyć się porodem. Wycena takiego pobytu również jest inna niż podana w artykule i może wynosić, w zależności od stopnia skomplikowania i długości pobytu od 6113,24 zł (3119 punktów rozliczeniowych) do 8188,88 zł (4178 punktów).
Porównywanie wycen świadczeń finansowanych przez NFZ z ofertą komercyjną wymaga także uwzględnienia kosztów pobytu w szpitalu noworodka. W przypadku noworodka wymagającego normalnej opieki jest to 1958 punktów plus współczynnik 1,2 to daje łącznie 4605,22 zł.
Jeśli noworodek wymaga intensywnej opieki zostaje przekazany do szpitala o wyższym poziomie referencyjnym. W Wielkopolsce placówki leczące noworodki na III poziomie referencyjnym to Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny UMP przy ulicy Polnej w Poznaniu oraz Szpital w Ostrowie Wielkopolskim. Za leczenie noworodka wymagającego intensywnej opieki, NFZ przekazuje szpitalowi 40828,76 zł (20831 punktów rozliczeniowych). Leczenie najbardziej skomplikowanych przypadków wymagających długiego pobytu w szpitalu (powyżej 30 dni) może kosztować nawet 149 tysięcy zł (76005 punktów) i może ono odbywać się tylko w szpitalu o trzecim poziomie referencyjności.
Znieczulenia zewnątrzoponowe podawane do porodu nie są, jak wskazuje artykuł, zawarte w wycenie porodu, ale są one dodatkowo płatne. Za każde znieczulenie zewnątrzoponowe szpital otrzymuje kwotę 1176 złotych (niezależnie od premii za liczbę znieczuleń).
Reasumując, w przypadku porodu fizjologicznego oraz pobytu w szpitalu zdrowego noworodka wymagającego normalnej opieki, szpital posiadający umowę z NFZ otrzymuje 9191,6 zł. Jeśli do porodu podano znieczulenie, kwota ta wzrasta do 10 367,6 złotych. Zdarzają się jednak bardzo skomplikowane przypadki, w których koszty porodu z pobytem noworodka w szpitalu (lub noworodków w przypadku ciąży mnogiej) osiągają kilkaset tysięcy złotych.
Każda pacjentka może sprawdzić, ile kosztował jej poród korzystając z Internetowego Konta Pacjenta lub aplikacji MojeIKP. Ta możliwość dotyczy oczywiście wszystkich pacjentów i wszystkich świadczeń medycznych, nie tylko tych związanych z porodem.
Ponadto, wszystkie szpitale w Wielkopolsce posiadające oddziały porodowe przystąpiły do programu Ministerstwa Zdrowia „Dobry posiłek”. Oznacza to, że za każdy dzień pobytu pacjentki w szpitalu, otrzymują one dodatkowe 25 złotych.
Dodatkowo proszę o sprostowanie nieprawdziwej informacji, jakoby rzecznikiem prasowym NFZ była Sylwia Wądrzyk. Tę funkcję pełni Paweł Florek, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.