Historia miasta:
GMINA ŻERKÓWPołożenie miasta:52° 04"50"" N ; 17° 34"10"" E Województwo: Wielkopolskie Powiat: Jarociński Prawa miejskie: od 2 października 1283 roku Burmistrz: Janusz Jajczyk Strona urzędu: www.zerkow.pl Powierzchnia: 170,05 km2 Ilość sołectw: 21 Liczba mieszkańców miasta: 2183 osób Liczba mieszkańców miasta i gminy: 10860 osób Adres i kod pocztowy: Urząd Miasta i Gminy w Żerkowie ul. Mickiewicza 5 63-210 Żerków Telefon / Fax 062 740 30 24, 062 740 36 27 Adres e-mail: UMG_Zerkow@invar.net.pl sekretariat@zerkow.pl Miasta partnerskie: Kosakowo Kąty Wrocławskie Aa en Hunze (Holandia) |
Osadnictwo ludzkie na obszarze dzisiejszego Żerkowa datuje się już od epoki kamiennej. Pierwszą pisemną wzmiankę o miejscowości zawiera, tak jak w przypadku Jarocina, immunitet księcia Bolesława Pobożnego dla kasztelana Janka z rodu Zarembów z 1257 roku. W dokumencie tym Żerków wymieniany jest jako wieś, jednak już w 1283 roku książę Przemysł II wymienia Żerków jako miasto podlegające sądownictwu Kalisza.
Miasto należało początkowo do Zarembów, później do Roszkowskich, Radomickich, Sapiehów i Mycielskich. W latach 1710 – 1718 powstał nieistniejący już pałac oraz kościół barokowy projektu Giovanniego Catenazzi, ten ostatni możemy podziwiać po dziś. W okresie zaborów Żerków pozostawał pod panowaniem pruskim. Po 1815 roku znalazł się na pograniczu prusko – rosyjskim, przez co odegrał ważną rolę w pomocy udzielanej przez Wielkopolan rodakom z zaboru rosyjskiego podczas powstań Listopadowego i Styczniowego. To właśnie w podżerkowskim Śmiełowie przebywał w 1831 roku Adam Mickiewicz, próbujący bez powodzenia przekroczyć granicę, aby dołączyć do Powstania Listopadowego. Żerkowianie wnieśli także swój wkład do udziału mieszkańców Ziemi Jarocińskiej w Powstaniu Wielkopolskim.
Ważnym wydarzeniem w dziejach miasta był wielki pożar z 1861 roku, który strawił prawie całą zabudowę. W toku odbudowy dokonano poważnych zmian w układzie urbanistycznym, między innymi zastępując pamiętający czasy średniowieczne okrągły rynek obecnym prostokątnym. Miasto uzyskało połączenie kolejowe z Jarocinem i Gnieznem przez stację kolejową „Żerków” znajdującą się w pobliskim Chrzanie.
Okupacja niemiecka Żerkowa zaczęła się zajęciem miasta dnia 8 września 1939 roku. Podczas okupacji powstały żerkowskie baseny, przy budowie których zatrudniono angielskich jeńców przebywających w obozie w Chrzanie. Wojska radzieckie wkroczyły do Żerkowa 22 stycznia 1945 roku. Tym samym rozpoczął się w dziejach miasta nowy rozdział.
