Dziś 15 sierpnia, święto Wojska Polskiego i 95. rocznica słynnej bitwy warszawskiej, rozstrzygającej o losach nie tylko Polski.
W jednym z wywiadów historyk prof. Tomasz Nałęcz mówił: „W 1920 roku uniknęliśmy ogromnego nieszczęścia, gdyby komuniści zwyciężyli, Polska stałaby się republiką sowiecką. Polski robotnik i chłop nie dopatrzyli się w propozycji idącej ze Wschodu jakiejś szansy na zmianę swego położenia. Widzieli jedynie mord, zniszczenie, utratę wywalczonej dopiero niepodległości. Polacy wykazali wówczas ogromną odporność na pokusę komunizmu według wzoru sowieckiego (…)”.
W obliczu ogromnego i bardzo realnego zagrożenia bytu państwowego, integracja i zjednoczenie polskiego społeczeństwa było nieprawdopodobne. Na Fundusz Obrony Państwa wpływały liczne dary rzeczowe i pieniężne. Mimo ogromnej wówczas biedy, Polacy oddawali często najcenniejsze przedmioty i pamiątki, także ślubne obrączki. Wszystkie stronnictwa i siły polityczne zgodnie wzywały do obrony ojczyzny. Do armii wstąpiło ponad 100 tys. ochotników.
Wśród walczących w wojnie polsko-bolszewickiej było wielu mieszkańców Ziemi Jarocińskiej. Tułaczka wojenna ciągnęła się dla nich wiele lat. Mobilizowani od 1914 r. przez zaborcę brali udział w I wojnie światowej, a po jej zakończeniu w 1918 r. stanowili trzon jarocińskich kompanii powstańczych, które włączone później do 69. Pułku Piechoty brały udział w wojnie 1920 roku. Nie byli tylko kompanią wojska - mieli imiona, nazwiska i rodziny, do których wielu nie powróciło.
Przypominamy nazwiska 46 poległych jarociniaków, większość z nich to chłopcy w wieku 18-22 lat, pochodzili z Jarocina i okolicznych wiosek:
Andruszkiewicz Ignacy z Panienki, Andrzejczak Jan z Komorza k. Żerkowa, Antoszewski Stanisław z Brzóstkowa, Bajerowicz Antoni z Ciświcy, Bernacik Marcin z Annopola, Ciszak Antoni z Noskowa, Dziubaczyk Szczepan z Magnuszewie, Feller Ignacy z Racendowa, Giełdzik Władysław z Łowęcic, Goliński Stanisław z Twardowa, Guszczak Stanisław z Kolniczek k. Nowego Miasta n/W, Halas Ignacy z Antonina, Jacewicz Franciszek z Goli, Jackowiak Antoni z Goliny, Joachimiak Ignacy ze Lgowa, Kałmucki Antoni z Zakrzewa, Kaźmierczak Wawrzyn z Mieszkowa, Kiczke Tomasz z Wyszek, Kmieć Szczepan ze Słupi, Kraska Stanisław z Chrzana, Kubiak Marcin z Bieździadowa, Kubicki Kasper z Mieszkowa, Kujawa Antoni z Chrzana, Marciniak Antoni z Franowa k. Witaszyc, Matuszczak Ignacy z Siedlemina, Molus Franciszek z Witaszyc, Niewiara Franciszek z Osieka, Nowak Franciszek z Roszkowa, Nowak Józef z Wyszek, Olbiński Franciszek z Mieszkowa, Pachura Antoni ze Strzyżewka, Pilarczyk Tomasz z Jarocina, Przybylski Sylwester z Jarocina, Rzepczyk Jan z Komorza k. Żerkowa, Rebelka Jan ze Strzyżewka, Sikorski Michał z Cielczy, Skiba Jan z Niedźwiad, Stawicki Wojciech z Siedlemina, Szczepaniak Stanisław z Mieszkowa, Szkudlarek Maciej z Chytrowa, Tepel Franciszek z Jarocina, Walczak Franciszek z Noskowa, Walkowiak Stanisław z Goli, Wawrzyniak Jerzy z Jarocina, Wojtczak Szczepan z Goliny, Ziętek Wojciech z Łuszczanowa.
Cześć ich pamięci!
Zdjęcie przedstawia żołnierzy na froncie wschodnim w 1920 r. Wśród nich są nieznani z nazwiska jarociniacy. Być może któryś z czytelników lub któraś z czytelniczek rozpozna swoich bliskich.
Andrzej Gogulski
